De brandveiligheid in woningen wordt aanzienlijk verbeterd door toepassing van woningsprinklers die rechtstreeks zijn aangesloten op de drinkwaterleiding. De aanlegkosten ervan zijn beperkt en eenmaal geïnstalleerd hebben de bewoners er nauwelijks omkijken naar.
In Nederland zijn de voordelen van woningsprinklers nog nauwelijks bekend. Deze nieuwe markt biedt commerciële kansen voor installatiebedrijven.
De ontwikkeling van brandveiligheid in woningen is gestart met de woningsprinkler. Hiervoor is in Nederland een installatienorm, NEN 2077 opgesteld. De waterleidingsprinklerinstallatie (van BAM l VSH), is een variant op het type 1 woningsprinklerinstallatie vermeld in de NEN 2077.
Het uitgangspunt van een waterleidingsprinklerinstallatie is het verlengen van de vluchtduur. Dit wordt gerealiseerd door een beginnende brand in toom te houden.
Hieronder vindt u antwoord op de belangrijkste vragen. Deze informatie helpt u uw opdrachtgevers te overtuigen van het nut en de noodzaak van woningsprinklers.
1. Wat is het belang van waterleidingsprinklers?
Dankzij vluchttijdverlenging door waterleidingsprinklers worden woningen brandveiliger. Dertig jaar geleden was de beschikbare vluchttijd zeventien minuten. Nu is de vluchttijd (zonder waterleidingsprinklers) slechts drie minuten. Na drie minuten is er geen overleefbare situatie meer. Dit komt doordat er, in vergelijking met vroeger, in de woningen meer materialen aanwezig zijn die bij verhitting brandbare, giftige en/of verstikkende rookgassen verspreiden. Hierdoor is het aantal dodelijke slachtoffers, ondanks alle inspanningen, de laatste jaren nauwelijks gedaald.
2. Waarom waterleidingsprinklers als er al rookmelders zijn?
Rookmelders geven alleen een alarmsignaal af, maar beperken het vuur niet en verlengen dus niet de vluchttijd. Waterleidingsprinklers voorkomen branduitbreiding, verminderen de hoeveelheid rook en houden de brand in toom. Ze verlengen de beschikbare vluchttijd wat zorgt voor een grotere overlevingskans. Amerikaans onderzoek* wijst uit dat met woningsprinklers het aantal dodelijke slachtoffers door brand met tachtig procent afneemt, de materiële schade minder groot is en bewoners sneller terug kunnen naar hun woning. Met waterleidingsprinklers is een vergelijkbare grote winst te realiseren.
* U.S. Experience with sprinklers, John R. Hall, Jr, NFPA (National Fire Protection Association) Fire Analysis and Research Division‚ June 2013
3. Zijn waterleidingsprinklers betrouwbaar?
Ja. De eenvoud van het systeem, de leveringszekerheid van het drinkwater - bluswater voor waterleidingsprinklers - en de benodigde kennis en kunde om de installatie te mogen ontwerpen en aanleggen, maken de installatie betrouwbaar.
4. Is de kans groot dat waterleidingsprinklers onnodig in werking treden en waterschade veroorzaken?
Nee. De kans dat de sprinkler onnodig in werking treedt is vrijwel nihil. Alleen de sprinklers die verhit worden, treden in werking. De sprinklers reageren niet op sigarettenrook of kooklucht.
5. Hoe werken waterleidingsprinklers?
Waterleidingsprinklers worden aangesloten op de drinkwaterleiding. Een voorraadvat en pomp zijn overbodig. In elke sprinkler zit een buisje gevuld met vloeistof dat bij een temperatuur van 57°C kapot springt en de sprinkler in werking stelt. Waterleidingsprinklers blussen met een volumestroom van 15 I/min en een druk van 50 kPa. Twee sprinklers leveren tegelijkertijd 30 l/min. Elke sprinkler reageert separaat op de hitte, waardoor alleen op de plaats van de brand wordt geblust. Zo blijft de waterschade beperkt.
6. Wanneer is een advies over waterleidingsprinklers kansrijk?
Waterleidingsprinklers zijn het beste te integreren in de nieuwbouw omdat de leidingen dan zonder extra kosten in de plafonds weggewerkt kunnen worden. Bij bestaande woningen is de uitvoering situatie-afhankelijk. Om de veiligheid te vergroten is het gebruik van waterleidingsprinklers juist in bestaande woningen/woongebouwen van groot belang.
Zeker in seniorenwoningen of zorginstellingen is de waterleidingsprinkler aan te raden omdat hier meer tijd nodig is om bij brand de personen in veiligheid te brengen.
7. Wat zijn de globale kosten voor de klant van een nieuwbouwwoning?
De kosten zijn situatie-afhankelijk. De investering voor waterleidingsprinklers is eenmalig; onderhoud is nauwelijks nodig. De kosten zijn bovendien laag omdat de sanitair-installateur de waterleidingsprinkler gelijktijdig met de drinkwaterinstallatie aanlegt. De kosten voor een waterleidingsprinklersysteem zijn te vergelijken met een vloerbedekking. Alleen éénmalig en zonder onderhoud.
8. Wat zijn de globale kosten voor de klant van een bestaande woning?
De kosten zijn situatie-afhankelijk en de investering voor waterleidingsprinklers is eenmalig; onderhoud is nauwelijks nodig. De kosten voor een waterleidingsprinklersysteem zijn te vergelijken met een vloerbedekking. Alleen éénmalig en zonder onderhoud.
9. Zijn waterleidingsprinklers verplicht in Nederland?
Nee, maar het kan brandveiligheid in woningen enorm verbeteren. Uiteraard zijn er situaties waarbij de waterleidingsprinklers verplicht worden gesteld als alternatief voor bouwkundige oplossingen als brandwerendheid en vluchtwegen.
10. Bestaat er kwaliteitsborging voor het ontwerp en de installatie van waterleidingsprinklers?
Naar mening van UNETO-VNI kunnen installateurs, die gecertificeerd zijn overeenkomstig KOMO BRL 6000-07 en 6000-08 (Ontwerpen en installeren van Ieidingwaterinstallaties van woningen en andere bouwwerken) en specifieke kennis en kunde hebben over waterleidingsprinklers, een goede sprinklerinstallatie ontwerpen en aanleggen.
Bedrijven die de waterleidingsprinkler willen installeren, moeten eerst een cursus volgen en examen doen. De cursus is te volgen bij waterleidingsprinkler.nl en leidt tot een erkenning waterleidingsprinkler installateur.
Daarnaast werkt NOVB aan het opstellen van een certificeringsregeling voor “Woningsprinklerinstallateurs”. De basis hiervoor is:
De installatie-eisen zijn meer omvangrijk dan wat waterleidingsprinkler.nl voorschrijft bij haar waterleidingsprinkler. Opdrachtgevers kunnen naar dit soort regelingen verwijzen.
- lSO 9001
- De privaatrechtelijke norm NEN 2077 “Vaste blusinstallaties-sprinklerinstallaties voor de woonomgeving - Ontwerp, installatie en onderhoud” (april 2014).
De installatie-eisen zijn meer omvangrijk dan wat waterleidingsprinkler.nl voorschrijft bij haar waterleidingsprinkler. Opdrachtgevers kunnen naar dit soort regelingen verwijzen.
11. Zijn er nog alternatieven voor de waterleidingsprinkler?
Het alternatief voor woningen is de woningsprinklerinstallatie overeenkomstig NEN 2077 of een Watermistsysteem. Recente onderzoeken en testen hebben aangetoond dat de waterleidingsprinkler minimaal gelijkwaardig is aan de conventionele woningsprinkler.
12. Kunnen de waterleidingsprinklers ook elders toegepast worden dan in woningen?
Nee, de waterleidingsprinkler is evenals de woningsprinkler ontworpen voor woonomgevingen. Daar vallen uiteraard ook chalets, appartementen, zorgwoningen, etc. onder. Echter, hier vallen geen garageboxen, horeca, schuren, etc. onder.
13. Kan er een gedeelte van een woning worden voorzien van de waterleidingsprinkler?
De waterleidingsprinkler is evenals de woningsprinkler ontwikkeld voor het beveiligen van een complete woning. Dat wil zeggen dat de grens van het met de waterleidingsprinklers beveiligde gebied een minimale brandwerendheid moet hebben van 30 minuten. Het is dus niet toegestaan om sprinklers te plaatsen op locaties naar keuze. De projectering van de waterleidingsprinkler is dus immer volgens het DIOM en volledig in overeenstemming met de geldende regelgeving.
14. Mag je de leidingen aan het beton bevestigen door middel van schietmethoden?
Nee, deze methode van montage wordt niet toegestaan.
15. Welke beugels en ankers mag men toepassen?
Men mag alle beugels en ankers toepassen die een sprinklerkeurmerk hebben en van metaal zijn.
16. Wat is de minimale afstand van de sprinkler tot aan de muur?
De sprinkler dient minimaal 100 mm van de muur te worden gemonteerd.
17. Hoe gaan we om met de zakleidingen en het mogelijk ontstaan van legionella?
De waterwerkbladen schrijven voor dat zolang de aftakking binnen 5xd blijven, er aan de regels wordt voldaan. 5xd – 110mm in het geval van een 22 mm buis.
18. Kan de waterleidingsprinkler als gelijkwaardige oplossing worden gezien ten opzichte van de reguliere sprinkler?
Ja, voor woningen die voldoen aan het gestelde in de NEN2077 type 1. Voor andere woningtypen of bouwwerken gelden andere regels en sprinklersystemen.
19. Mag men bijvoorbeeld alleen de zolder uitrusten met een waterleidingsprinklerinstallatie?
Ja, dit mag indien er een brandscheiding van tenminste 30 minuten tussen de zolder en de andere ruimten aanwezig is.
Adviserend is om de gehele woning te beveiligen. Wie kan de garantie geven dat de brand alleen op zolder zou plaatsvinden? De waterleidingsprinkler is niet het verschil tussen warm en koud, maar tussen leven en dood.
20. Mag men de installatie ook uitvoeren in koper?
Nee, de testen voor de waterleidingsprinkler zijn uitgevoerd met XPress RVS en XPress Verzinkt en XPress ML en niet met koper. Dus nee, de andere leidingsystemen zijn niet voor dit doel gekeurd.
21. Wat als de wasmachine aanstaat?
Een wasautomaat gebruikt ±6 liter per minuut. Indien er één waterleidingsprinkler aangesproken wordt, gebruikt deze 15 liter water per minuut. We houden bij de volume stroom voor de waterleidingsprinklers rekening met twee sprinklers en dat is 30 liter per minuut. Dus de wasautomaat is geen probleem. Overigens het gebruik van de tappunten worden niet meegerekend voor blussystemen. Zie VEWIN blad 2.2.
22. Waarom komt er geen sprinkler in de meterkast?
Het kan wel, maar het hoeft niet, omdat de ruimte te klein is. Ruimten kleiner dan 1 m2 worden niet voorzien van een waterleidingsprinkler. Ook wordt een badkamer kleiner dan 5 m2 en een toiletruimte niet voorzien van waterleidingsprinklers.
