Uit de brand; Waterleidingsprinklers redden levens
Evacuatieplannen, brandwerende deuren, vluchtwegen, blusapparaten, BHV’ers, brandoefeningen: in de meeste gebouwen worden alle noodzakelijke maatregelen getroffen. Maar wat nu als sommige mensen een wel hele lange vluchtroute moeten afleggen om zichzelf in veiligheid te brengen? Of als een aantal mensen niet goed ter been is, waardoor ze mogelijk onvoldoende tijd hebben om het gebouw te ontvluchten?
Geen concessies
Voor Esdégé Reigersdaal – een grote zorginstelling in de kop van Noord-Holland – een scenario waar ze korte metten mee wilden maken. Volgens Peter van Langen, manager Facilitair Bedrijf en Vastgoed, was de vraag simpel: “Accepteren wij dat we bij een uitslaande brand niet al onze cliënten een veilig heenkomen kunnen bieden? Het antwoord was snel duidelijk… Op meerdere zorglocaties bleek een te korte vluchttijd de zwakke schakel. BAM bracht ons op het spoor van de innovatieve waterleidingsprinkler. Een technologische doorbraak die in samenwerking met de Technische Universiteit in Delft tot stand kwam.”
Lees hier het hele artikel over het proefschrift
Eerst zien dan geloven
En dus werden in al jullie gebouwen deze sprinklers geïnstalleerd? Peter: Nee, zo snel ging het niet. We wilden de installatie eerst in werking zien. Maar dat was lastig, daar het nieuwe systeem na de experimentele fase op de universiteit nog niet in de praktijk werd toegepast. En dus ontstond het idee om in een portocabine bij het facilitairbedrijf een testinstallatie te bouwen. We wilden het systeem eerst in werking zien. Sinds de bouw van onze testlocatie zijn er al heel wat mensen uit de zorg, van de brandweer en andere sectoren komen kijken.”
Goed uit de test
Peter vervolgt: “Met 2.700 cliënten over 450 locaties ga je niet over één nacht ijs. Je moet er dan zeker van zijn dat het in de praktijk ook goed functioneert. Die test pakte overigens goed uit. Nu voorzien we onze nieuw te bouwen locaties van waterleidingsprinklers. Op onze bestaande locaties voeren we eerst een risico-inventarisatie uit en brengen we waar nodig waterleidingsprinklers aan.”
Recht op veiligheid
Wat is het grote voordeel van de innovatieve waterleidingsprinkler? Peter: “Bij een beginnende brand krijgen onze cliënten meer tijd om te vluchten als de waterleidingsprinkler in werking treedt. Maar het is ook van groot belang dat onze BHV’ers meer tijd krijgen om mensen in veiligheid te brengen. In een zorginstelling als de onze is niet iedereen even snel ter been. De beperkingen van onze cliënten kunnen een snelle en adequate reddingsoperatie in de weg staan. De rol van de BHV’ers is dan nog groter en belangrijker. Met meer tijd kunnen zij meer doen. Zo simpel ligt het.”
In het oog
Kleven er ook nadelen aan de waterleidingsprinklers die je bij de aanschaf of installatie goed in overweging moet nemen? Peter vervolgt: “Functioneel niet, maar visueel laten ze wel wat te wensen over. Als je de waterleidingsprinkler in bestaande gebouwen installeert, zie je hier en daar toch leidingen lopen. En ook de sproeikoppen in het plafond springen flink in het oog. Door de leidingen in de kleur van het plafond mee te schilderen kun je ze enigszins camoufleren. Maar iedereen zal het met mij eens zijn dat een mensenleven veel meer waard is dan een strak plafond. Buiten dat hebben we op onze zorglocaties ook al andere systemen die nodig zijn om onze zorgtaken te verrichten. Denk aan een plafondliftsysteem om cliënten vanuit bed in een rolstoel te tillen. Als het niet anders kan gaat bij ons functioneel boven visueel.”
Tijdens de verbouwing
In hoeverre hebben jullie hinder ondervonden van het aanleggen van de installaties op de bestaande locaties? Peter kan hier kort over zijn: “Alles staat of valt met communiceren. Spreek af wat je doet, doe wat je afspreekt. Dan ben je niemand tot last. Zeker in de zorg is dat belangrijk. Deze mensen zijn snel van slag. Je moet ze niet overvallen of een toezegging doen die je niet nakomt. Zo lang je ze op tijd meeneemt en voorbereidt, is er niets aan de hand. Het helpt ook dat er vanuit BAM steeds dezelfde monteurs bij ons werken. Het komt regelmatig voor dat ze samen met onze cliënten een kop koffie drinken, omdat ze een inmiddels een band hebben opgebouwd. Op nieuwbouwlocaties is dit uiteraard sowieso niet aan de orde, daar loopt de installatie gewoon in het reguliere bouwproces mee.”
Beheer en onderhoud
Zo’n nieuwe installatie vraagt waarschijnlijk ook om onderhoud? Peter antwoordt: “Je verwacht het misschien niet, maar de waterleidingsprinklerinstallatie is geheel onderhoudsvrij. Er hoeven geen onderdelen vervangen te worden. Uiteraard vraagt het wel een beetje beheer. Elke maand gaan we de installaties op onze locaties testen. Dat leggen we uiteraard zorgvuldig vast. En we nemen de werking van de waterleidingsprinklers mee in de interne opleiding van onze medewerkers. BAM verzorgt deze opleiding. Onze medewerkers worden sowieso getraind op allerlei veiligheidsonderdelen, de waterleidingsprinklers worden hier nu ook onderdeel van. Niet dat ze daar zelf iets aan hoeven te doen, maar het is belangrijk dat zij van het bestaan en de werking op de hoogte zijn.”
Zelf in actie komen
Heb je nog een tip voor andere zorginstellingen of collega facilitair managers? Peter: “Ja, zeker. Ik ben ontzettend blij en trots dat wij bij Esdégé Reigersdaal het heft in eigen handen hebben genomen. Waarom zou je wachten totdat de Brandweer je komt vertellen dat je watersprinklers moet installeren? Het Bouwbesluit is er ook duidelijk over. Als zorginstelling ben je verplicht voor optimale veiligheid van je cliënten en medewerkers zorg te dragen. Als je dan met een relatief simpele ingreep kunt zorgen dat meer mensen in geval van brand in veiligheid kunnen komen… dan kan ik geen redenen bedenken om deze waterleidingsprinklers niet aan te schaffen.”
